Feudalizm we Francjii

Feudalizm zapoczątkowany został na ziemiach państwa Franków.Zmiany zachodzące w ustroju społecznym Franków w VIII i IX w., był następstwem przewrotu w stosunkach agrarnych, polegającego na ruinie wolnego chłopstwa frankijskiego i równoczesnym wzroście własności wielkich posiadaczy kosztem drobnej własności chłopskiej. Feudalna posiadłość powstała i zaczęła rozwijać się u Franków w VI w., jednakże za Merowingów nie odgrywała jeszcze decydującej roli w życiu społecznym. Podstawową komórką społeczeństwa frankijskiego była wówczas wolna chłopska wspólnota gminna - marka. . Feudalna własność ziemi zaczęła dominować dopiero po przewrocie agrarnym w VIII i IX w. za panowania Karolingów. Wobec słabego rozwoju sił wytwórczych, drobnorolny chłop nigdzie nie był w stanie zatrzymać na dłużej otrzymanego na własność gruntu. Jego ruina była nieuchronna, gdyż powiększyć swego gospodarstwa nie był w stanie, a prymitywna technika rolna skazywała go na zupełną bezradność wobec najrozmaitszych klęsk żywiołowych. Równocześnie sama wspólnota ulegała stałemu procesowi rozkładu, co doprowadziło do wyodrębnienia się spośród wolnych jej członków wzbogaconych chłopów, którzy stopniowo zagarniali grunty swoich zubożałych sąsiadów i przekształcali się w drobnych i średnich właścicieli feudalnych. Tak więc w wyniku zmian gospodarczych wolny chłop frankijski tracił swoją własność rolną i popadał w całkowitą zależność gospodarczą zarówno od wielkich posiadaczy ziemskich (drużynników, urzędników królewskich, dostojników kościelnych i in.), jak i od mniejszych feudałów.. Za ziemię otrzymaną w użytkowanie lub dzierżawę chłop zobowiązany był świadczyć szereg powinności. Wśród panującej klasy właścicieli ziemskich także powstawały wówczas szczególnego rodzaju stosunki w związku z rozpowszechnieniem się tzw. beneficjów, wprowadzonych przez Karola Młota. Istota beneficjum polegała na tym, że posiadłość rolną nadawano w warunkowe władanie, nie na pełną własność, jak to było za panowania Merowingów. Osoba otrzymująca beneficjum musiała pełnić służbę wojskową na rzecz darczyńcy. Powstała więc warstwa ludzi obowiązanych do pełnienia służby wojskowej za otrzymane przez nich majątki ziemskie. Jeżeli beneficjariusz nie chciał wykonywać tego obowiązku, tracił beneficjum. Beneficjum nie mogło być przekazywane w spadku przez osobę, która je otrzymała, stanowiąc jedynie dożywotnią i warunkową posiadłość ziemską. Wprowadzenie beneficjów, które rozdawano wraz z chłopami zamieszkującymi na darowanej ziemi, doprowadziło do dalszego wzrostu zależności chłopów od właścicieli i do wzmożenia ich wyzysku. Tego typu umowy podpisywane były, kiedy dana osoba (wasal) poddawał się władzy silniejszej jednostki (seniora).